Wstęp
Za nami kolejna już, piąta cykliczna Degustacja Piw
zorganizowana przez ekipę Częstochowskiego Bractwa Piwnego z moją osobą na
czele.
Niedawno minął nam okres świąteczno-noworoczny, więc nie
było lepszej okazji do małego researchu tego, co browary zgotowały nam
na Święta, a trochę tego było. Rzecz jasna jak zwykle nie udało mi się zdobyć
wszystkich trunków jakie sobie upatrzyłem, ale i tak jestem bardzo zadowolony z
efektów moich poszukiwań.
Dla przeciętnie zorientowanego konsumenta piwo świąteczne
jest synonimem piwa korzennego i w rzeczy samej niekiedy (lecz nie zawsze)
można tych słów używać zamiennie. Zgodnie bowiem z tradycją niemiecką i
angielską do piw świątecznych nie dodaje się żadnych przypraw, w
przeciwieństwie do tradycji na przykład amerykańskiej, czy belgijskiej.
Generalnie piwa świąteczne to ejle, jednakże na
świecie można spotkać komercyjne przykłady, które są produktami dolnej
fermentacji. Z przypraw wybierane są najczęściej te kojarzące się z okresem
świątecznym (ziele angielskie, imbir, cynamon, gałka muszkatałowa, anyż,
lukrecja, goździk, kardamon). Jednakże dość często pojawia się też skórka
pomarańczy lub innych cytrusów oraz suszone owoce. Z dodatków niesłodowanych,
ale fermentujących niekiedy stosuje się melasę, syrop klonowy, cukier
inwertowany, cukier brązowy, albo miód).
Zobaczmy, co o tym wszystkim sądzi BJCP.
Christmas Ale/Winter Speciality Spiced Beer
Parametry
wg BJCP:
-
zarówno ekstrakt, alkohol jak i wartość IBU zależą od piwa
bazowego i nie są ściśle sprecyzowane
Aromat
Istnieje szeroki zakres aromatów, ale większość przykładów
zawiera zapach świątecznych ciastek, piernika, angielskiego świątecznego
puddingu, świerku albo przypraw do grzańca. Generalnie jakiekolwiek kombinacje
aromatów, które sugerują okres świąteczny są mile widziane. Piwo bazowe często
zawiera słodowy profil, który wspiera zbalansowane odczucia niuansów
pochodzących od przypraw i dodatków specjalnych. Dodatkowe dodatki fermentujące
(np. miód, melasa, syrop klonowy, itd.) mogą nadać własny unikatowy zapach.
Troszkę cech owocowych (skórka owoców cytrusowych, albo suszonych owoców takich
jak rodzynki czy śliwki) jest opcjonalna i akceptowalna. Aromaty alkoholowe
mogą występować w niektórych przykładach, ale te cechy powinny być
powściągliwe. Ogólny aromat powinien być zbalansowany, zharmonizowany i często
całkiem złożony.
Barwa
Generalnie średnio bursztynowa do bardzo ciemno brunatna,
chociaż wersje ciemniejsze są bardziej powszechne. Piwo przeważnie jest
klarowne, ale wersje ciemne mogą być nieprzeźroczyste.
Piana
Zazwyczaj piwa te posiadają dobrze uformowaną pianę, od
złamanej bieli do żółtobrązowej barwy.
Smak
Istnieje wiele interpretacji smaku ograniczonych tylko i
wyłącznie kreatywnością piwowara. Przyprawy kojarzone z okresem świątecznym są
najbardziej powszechne, jednakże powinny one być wspierające i mieszać się
dobrze ze stylem piwa bazowego. Bogate, słodkawe smaki pochodzące od słodu są
powszechne i mogą zawierać takie nuty jak karmel, tostowość, orzechowość i
czekoladę. Dość często można też spotkać trochę smaków suszonych owoców, takich
jak rodzynki, śliwki, figi oraz skórkę pomarańczy albo cytryny. Piwo może także
zawierać wyraźny smak pochodzący od dodatków fermentujących (melasy, miodu,
brązowego cukru, itd.), ale te elementy nie są wymagane. Delikatne świerkowe
albo inne cechy drzew iglastych są opcjonalne i występują w niektórych
przykładach. Szeroki zakres specjalnych dodatków nie powinien być zbyt mocny,
by nie przyćmić piwa bazowego. Cechy słodów palonych są rzadkie i przeważnie
nie mocniejsze od czekolady. Finisz jest raczej pełny i satysfakcjonujący,
często zawiera nieco smaków alkoholowych.

Goryczka
Goryczka i smaki chmielowe są generalnie powściągliwe, tak
aby nie wpływać na składniki przyprawowe i inne dodatki.
Tekstura
W tej materii również istnieje szeroka gama interpretacji.
Treściwość przeważnie jest średnia do pełnej, a gęstość piwa jest często
podwyższona. Typowe jest umiarkowanie niskie do umiarkowanie wysokie
nagazowanie. Wiele przykładów zawiera trochę dobrze wyleżakowanych i
rozgrzewających elementów alkoholowych, ale nie będących zbytnio gorących.
Komentarz
Kluczem jest ogólny balans i harmonia, świadczące o dobrze
uwarzonym Christmas beer. Dodatki specjalne powinny współgrać z piwem
bazowym i nie powinny go przytłaczać. Piwowar powinien dobrze dobrać pożądane
kombinacje piwa bazowego i specjalnych dodatków, w taki sposób, aby jak
najlepiej do siebie pasowały.